معرفت شناسی تجربه های عرفانی (ساخت گرایی و نقد آن)

             چکیده  

یکی از مهمترین مباحث در حوزه عرفان معرفت شناسی تجربه­های عرفانی است. این که آیا گوهر تجربه­های عرفانی واحد است و به یک مطلق متعالی وابسته است یا این که تجربه­های عرفانی سرشت متفاوت دارند موضوع مورد بررسی در معرفت شناسی تجربه های عرفانی می­باشد. 

گروهی همانند استیس به مشترک بودن گوهر عرفان اشاره داشته و آن را با نام حکمت خالده می­نامند. گروهی دیگر همانند کتز بر نظام­مند بودن تجربه‎های عرفانی تأکید دارند و این تجربه­ها را حاصل پیشینه­های ذهنی عارف می­خوانند. این نظریه را ساخت­گرایی خوانده­اند. نکته قابل توجه این است که هر دو گروه در بررسی­های خود به دسته خاصی از تجربه­های عرفانی که با تئوری خودشان موافقت داشته پرداخته­اند و به سایر موارد اشاره­ای نکرده­اند. گروهی همانند فورمن تلاش دارند با نظر به هر دو گروه تجربه­های عرفانی بین حکمت خالده و ساخت­گرایی پلی زده و هر دو گروه تجارب را از دیدی فلسفی تبیین کند.

واژگان کلیدی: حکمت خالده، ساخت گرایی، استیس، کتز، فورمن.